Bij Hablamos-Spaans organiseren we ook filmavonden. Een van de films die we gezien hebben is de Chileens film NO van Pablo Larraín. Ga je deze film bekijken, dan is het best handig er alvast wat over te weten. Hier kun je de inleiding van Marga Veldkamp nog eens nalezen.
De film No is een Chileens drama van regisseur Pablo Larraín uit 2012.
De film speelt echter in 1988. Daar was vanaf 1973 een dictatuur onder leiding van generaal Augusto Pinochet. Op het moment van de staatsgreep was de democratisch gekozen president Salvador Allende aan de macht. Vanwege zijn socialistisch bewind en de zware economische en sociale problemen, pleegde een groep officieren geleid door Pinochet op 11 september 1973 een staatsgreep. De staatsgreep werd gesteund door de Amerikaanse veiligheidsdienst (CIA), die vreesde dat Allendes Chili een voorbeeld zou gaan vormen voor het communisme in Latijns-Amerika.
Pinochet was aanvankelijk hoofd van de voorlopige regeringsjunta, maar na een jaar werd hij president. In de 17 jaar dat de dictatuur duurde werden er zo’n 3.000 mensen op systematische wijze vervolgd, gemarteld, vermoord en verbannen. Er werden veel gruweldaden gepleegd en ook later als Pinochet formeel niet meer aan de macht is, blijft zijn invloed altijd groot. Doordat er een amnestie wet werd aangenomen zijn zowel Pinochet als de andere daders en verantwoordelijken nooit berecht.
Dat betekent dat er nog steeds mensen zijn die niet weten wat er gebeurt is met hun partner, zoon, broer of zus en waarvan de lichamen nooit zijn terug gevonden. In sommige dorpen wonen daders en slachtoffers nu nog naast elkaar. Zie hiervoor ook de aflevering van andere tijden over Chili en de dood van Allende.
In 1988 wordt generaal Pinochet onder grote internationale druk gedwongen een referendum te houden over de voortzetting van de dictatuur. De Chilenen kunnen kiezen voor: “ja” nog eens acht jaar dictatuur of “nee” en vrije verkiezingen. De Pinochet-aanhangers voelen zich vrij zeker van hun zaak, ook omdat zij het referendum zelf organiseren en hun spotjes laten maken door een groot, gerenommeerd reclamebureau.
Maar dan stapt één van de veelbelovende schrijvers van datzelfde reclamebureau over naar het nee-kamp. Het is René Saavedra. (fantastisch gespeeld door Gael García Bernal) Voor Saavedra die goed geboerd heeft onder het regime van Pinochet, hij heeft een mooi huis en een dure auto, is die nee-campagne in eerste instantie vooral een professionele uitdaging en niet zozeer een ideologische keuze.
Maar mede door zijn ex-vrouw, een linkse activiste, en door de harde cijfers over marteling, moord en verbanning, dringt het tot Saavedra door dat er meer op het spel staat dan alleen zijn carrière. Het campagneteam heeft in de aanloop naar het referendum elke dag vijftien minuten zendtijd. Dat is niet veel en dat is niet het enige probleem waar ze tegen aan lopen…….
Regisseur Pablo Lorraín gebruikt voor de film oude archiefbeelden. En om de overgang tussen archiefbeelden en nieuw materiaal vloeiend te laten verlopen, draait hij de hele film op videomateriaal uit de jaren tachtig. Het lijkt daardoor net alsof de hele film echt in de jaren 80 gedraaid is. Daardoor zie je in de film zomaar een jonge Jane Fonda en Christopher Reeve opduiken in de nee-campagne. Feitelijk, zegt de regisseur, hebben we een film afgemaakt die 25 jaar geleden begonnen is.
Doordat de regisseur elk detail van de strijd in beeld wil brengen, duurt de film best lang. Maar het maakt wel het verhaal ook heel completeet en dank zij Bernal, die een waanzinnig goede acteur is, wordt het in ieder geval een heel boeiend verhaal, niet alleen over een stuk geschiedenis van Chili maar ook over reclametechnieken van zo’n 25 jaar geleden. Al met al een interessante en hoopvolle film.
